March 8, 2025

PM Kisan Yojana : पीएम किसान सन्मान निधी योजना काय आहे? जाणून घ्या संपूर्ण माहिती

pm kisan yojana Marathi

Pradhan Mantri Kisan Samman Nidhi Scheme |शेती हा भारताच्या अर्थव्यवस्थेचा कणा आहे आणि शेतकरी हा या देशाचा पोशिंदा आहे. मात्र, शेती करताना भांडवलाची कमतरता, उत्पादन खर्च आणि हवामान बदल यांसारख्या अडचणी शेतकऱ्यांसमोर कायम असतात. यासाठीच भारत सरकारने (Government Scheme) पंतप्रधान किसान सन्मान निधी (Pradhan Mantri Kisan Samman Nidhi Scheme) योजना सुरू केली.

24 फेब्रुवारी 2019 रोजी सुरू झालेल्या या योजनेचा उद्देश लघु आणि सीमांत शेतकऱ्यांना आर्थिक सहाय्य देणे हा आहे. या योजनेअंतर्गत पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी 6,000 रुपयांची आर्थिक मदत दिली जाते, जी तीन हप्त्यांमध्ये (2,000 रुपये प्रत्येक हप्ता) त्यांच्या बँक खात्यात जमा होते.

सरकारने ही योजना पूर्णपणे वित्तपुरवठित केली आहे, त्यामुळे कोणत्याही राज्य सरकारला यासाठी स्वतंत्र निधी द्यावा लागत नाही. या योजनेमुळे लाखो शेतकऱ्यांना फायदा झाला आहे, कारण यात कोणताही मध्यस्थ नसल्यामुळे थेट बँक खात्यात पैसे जमा होतात. तसेच, सरकार वेळोवेळी अपडेट्स देत असल्याने लाभार्थ्यांना योजनेबाबत स्पष्टता राहते.

योजनेची वैशिष्ट्ये आणि लाभ

  • वार्षिक आर्थिक मदत: पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी 6,000 रुपयांची मदत केली जाते.
  • हप्त्यांची रचना: ही रक्कम दर चार महिन्यांत 2,000 रुपये अशा तीन हप्त्यांमध्ये थेट बँक खात्यात जमा केली जाते.
  • सरकारचा 100% निधी: या योजनेचा संपूर्ण खर्च केंद्र सरकार उचलते.
  •  देशभरातील लघु आणि सीमांत शेतकऱ्यांना लाभ: कोणत्याही राज्यातील पात्र शेतकरी या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.
  • थेट बँक खात्यात पैसे जमा: कोणत्याही मध्यस्थांशिवाय, शेतकऱ्यांना थेट त्यांच्या बँक खात्यात पैसे मिळतात.

पीएम किसान योजनेसाठी पात्रता आणि अटी

  • पात्र शेतकरी भारतीय नागरिक असणे आवश्यक.
  • शेतजमिनीचा मालक असणे गरजेचे.
  • लघु व सीमांत शेतकरी प्राथमिकता असले तरी मोठे शेतकरीही लाभ घेऊ शकतात.

अपात्र शेतकरी

  • सरकारी कर्मचारी, मंत्री, खासदार आणि आमदार.
  • इनकम टॅक्स भरणारे नागरिक.
  • नगरपालिका किंवा सरकारी संस्थांमध्ये काम करणारे कर्मचारी.
  • डॉक्टर, अभियंते, वकील, चार्टर्ड अकाउंटंट आणि आर्किटेक्ट ज्यांचे व्यवसाय नोंदणीकृत आहेत.

अर्ज करण्याची प्रक्रिया (New Farmer Registration for PM Kisan Yojana)

1. https://pmkisan.gov.in या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.
2. “New Farmer Registration” वर क्लिक करा.
3. आधार क्रमांक, राज्य, जिल्हा आणि तालुका निवडा.
4. वैयक्तिक माहिती, बँक तपशील आणि शेतीच्या जमिनीची माहिती भरा.
5. दस्तऐवज अपलोड करून अर्ज सबमिट करा.

ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया

  • जवळच्या CSC (Common Service Center) किंवा कृषी विभागाच्या कार्यालयात भेट द्या.
  • आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज भरा.
  • अधिकाऱ्यांकडून अर्जाची पडताळणी झाल्यानंतर तुम्हाला योजनेचा लाभ मिळेल.

पीएम किसान योजनेच्या हप्त्यांची स्थिती कशी तपासावी? (PM-Kisan Beneficiary Status)

1. https://pmkisan.gov.in या वेबसाइटवर जा.
2. “Beneficiary Status” या पर्यायावर क्लिक करा.
3. आधार क्रमांक किंवा मोबाईल क्रमांक टाका.
4. तुमच्या हप्त्यांची स्थिती तपासा.

ई-केवायसी करण्यासाठी फॉलो करा ही प्रोसेस (e-KYC for PM Kisan Yojana)

  • ई-केवायसी करण्यासाठी सर्वप्रथम पीएम किसानच्या अधिकृत वेबसाइट pmkisan.gov.in वर जा.
  • होम पेजवरील Farmers Corner सेक्शनमध्ये जाऊन eKYC पर्याय निवडा.
  • आता eKYC पेजवर जाऊन तुमचा 12 अंकी आधार क्रमांक टाका.
  • आधार क्रमांक टाकल्यानंतर सर्च ऑप्शनवर क्लिक करा.
  • यानंतर तुमचा मोबाइल क्रमांक टाका
  • मोबाइल क्रमांक टाकल्यानंतर तुमच्या आधारला लिंक केलेल्या मोबाइल नंबरवर OTP येईल.
  • OTP टाकल्यानंतर सबमिट बटणावर क्लिक करा.
  • सबमिट करताच तुमची eKYC प्रक्रिया पूर्ण होईल.

समस्या आणि तक्रारी नोंदविण्यासाठी pmkisan-ict@gov.in या ईमेल आयडी आणि 155261/ 1800115526/011-23381092 या क्रमांकावर संपर्क करू शकता.